Teatr jest tylko formą
  • Autor: Peter Brook
  • Wybór: Georges Banu, Grzegorz Ziółkowski
  • Opracowanie: Grzegorz Ziółkowski
  • Data wydania: 2007
  • ISBN: 978-83-923635-5-2
  • Format: 110×180 mm
  • Liczba stron: 120
  • Rodzaj oprawy: miękka

Teatr jest tylko formą. O Jerzym Grotowskim

Peter Brook

W poszukiwaniach Grotowskiego nie chodziło jedynie o zaspokojenie osobistej potrzeby przebicia się przez ziemską skorupę, aby ujawnić płomienne jądro kryjące się w głębi. Chodziło i o to, aby poprowadzić innych przez wybrany przez siebie teren – teatr – chcąc pomóc im odkryć w dokładny, szczegółowy i powtarzalny sposób prawidła i praktyki umożliwiające tę głęboką, wewnętrzną penetrację. To pozwoliło mu rozwinąć rzemiosło, które można przekazywać bezpośrednio, osobiście – rzemiosło zgłębiające relację między impulsem a działaniem i pozwalające im zejść się razem. Ostrożnie odsuwał się od własnych poszukiwań, tak aby pewnego dnia mogły być kontynuowane bez niego.
Fragment tekstu Grotowski był

 

Peter Brook urodził się 21 marca w 1925 roku w Londynie. W 1942 roku wyreżyserował tam swoją pierwszą sztukę i od tego czasu zrealizował ponad osiemdziesiąt przedstawień w Londynie, Paryżu i Nowym Jorku. Pracując w Royal Shakespeare Company, wystawił: Stracone zachody miłości, Miarka za miarkęTytusa AndronikusaKróla LearaMarat/Sade’a,USSen nocy letniej oraz Antoniusza i Kleopatrę.
W 1971 roku utworzył w Paryżu Międzynarodowy Ośrodek Poszukiwań Teatralnych, którego stałą siedzibą stał się w 1974 roku Teatr Bouffes du Nord. Wyreżyserował w nim: Tymona AteńczykaIkówUbu w Bouffes,Konferencję ptakówKośćWiśniowy sadMahabharatęAlbercie, powstań!BurzęMężczyznę, który…Kto tam?Szczęśliwe dniJestem fenomenem,GarniturTragedię HamletaDaleko stądŚmierć KrisznyTwoją dłoń w mojej dłoniWielkiego InkwizytoraTierno BokaraSizwe Banzi nie żyje i Fragmenty11 i 12Dlaczego, dlaczegoDolina zadziwienia.
Dorobek reżyserski Brooka w operze obejmuje: La BohèmeBorysa GodunowaOlimpijczykówSalomé i Wesele Figara w londyńskiej Covent Garden; Fausta i Eugeniusza Oniegina w Metropolitan Opera House w Nowym Jorku, Tragedię Carmen i Pelléasa – Impresje w Bouffes du Nord w Paryżu, Don Giovanniego na festiwalu w Aix-en-Provence, a także Czarodziejski flet.
Opublikowana w 1998 roku autobiografia Petera Brooka Threads of Timedołączyła do wcześniejszych publikacji jego autorstwa – do przetłumaczonej na wiele języków Pustej przestrzeni (1968), a także do Ruchomego punktu (1987), Nie ma sekretów (1993) i Wywołując (i zapominając) Szekspira (2002).
W jego dorobku filmowym znajdują się: Władca muchMarat/SadeKról LearModerato CantabileMahabharata i Spotkania z wybitnymi ludźmi.

Grotowski wcześnie rozpoznał podwójną naturę form maskujących życie, a jednocześnie zapewniających mu ochronę. To dlatego wyznaczał własne granice, chcąc chronić pracę prowadzoną w gronie oddanych towarzyszy w bezpiecznej przestrzeni prywatnej. Kiedy usuwał ze swego teatru widz.w, a autorom nie pozwalał opisywać i oceniać swych poszukiwań – chodziło o to, aby opisy nie zastąpiły działań wypełnionych życiem. A jednocześnie Grotowski, erudyta o encyklopedycznej wiedzy, świetnie zdawał sobie sprawę, jak istotny w życiu człowieka jest przekaz rozumienia – jak ważny jest łańcuch transmisji. W jego poszukiwaniach nie chodziło jedynie o zaspokojenie osobistej potrzeby przebicia się przez ziemską skorupę, aby ujawnić płomienne jądro kryjące się w głębi.
Fragment tekstu Grotowski był

Rafał Węgrzyniak
Brook o Grotowskim
„Nowe Książki“ nr 5/2008

Nie zabrakło wspomnień o najwybitniejszym aktorze Grotowskiego, odtwórcy Don Fernanda w Księciu Niezłomnym, Ryszardzie Cieślaku, który potem zagrał ślepego króla w Mahabharacie Petera Brooka. W aneksie znalazł się zapis debaty z udziałem Brooka i Grotowskiego na temat kierunków ich poszukiwań i wyborów, zorganizowanej przez francuskiego teatrologa Georgesa Banu w 1989 r. w Taorminie. (…) Brook w wypowiedziach dotykał istoty poszukiwań Grotowskiego, wywodząc jego teatr z katolickiego misterium albo inscenizację Akropolis określając jako czarną mszę.

Przeczytaj całą recenzję